Grev hakkı grevle kazanıldı!

Kavel Kablo işçileri ayları bulan kararlı direnişleri sonucu çok bedel öderler. Ama tam da bu sayede kazanan işçi sınıfı olur. Zira grev hakkı grev yapılarak kazanılmıştır.

Kavel Kablo, İstanbul İstinye’de kurulu, Maden-İş Sendikası’nda örgütlü 173 kişinin çalıştığı bir fabrikadır. Vehbi Koç’un da ortaklarından biri olduğu fabrikada, işçilere yıllık ödenen ikramiyeyi kesme kararı alınması üzerine işçiler, seçtikleri temsilciler ile kapitalist patronla görüşme kararı alırlar. Verilen yanıt temsilcileri işten çıkarmak olur. Bu saldırıya sendikadan ayrılmaları baskısı da eklenir.

İşçiler bunun üzerine, 28 Ocak 1963’te, tezgahlarının başında beş günlük oturma eylemine başlarlar. Kapitalist patron on işçiyi daha işten atar ve lokavt kararı alır. Bunun üzerine işçiler direnişlerini fabrikanın önünde kurdukları çadırlara taşırlar. Kapitalist patronun üretimi sürdürmek için büroda çalışanları fabrikaya sokmaya kalkmasına işçilerin tepkisi sert olur. Burada yaşanan çatışma bazı işçilerin tutuklanması ile sonuçlanır.

Bu süreçte yaşananlar ile Kavel Kablo direnişi geniş bir etki yaratır. Türk-İş’in gerekli desteği sunmaması, üstelik böyle bir grev yokmuş gibi davranması büyük bir tepkiye yol açar. Kavel direnişi, devlet güdümlü sendikal anlayışa tepkiyi de açığa çıkarır ve sendikal harekette bir yarılmaya yolaçar.

Bu esnada direniş tüm kararlılığıyla devam etmektedir. Kapitalist patron ise her türlü oyunu oynamaya…

Hükümetin devreye girmesiyle anlaşma sağlanır. Anlaşmanın hemen ardından direnişe öncülük eden işçiler hakkında dava açılması, 15 işçinin tutuklanması ve tutuklanan işçilerin bir kısmının tahliyelerinin ardından işten atılmasına karşı tepkiler büyür. Bu gelişmelere bir grup işçi toplu iş bırakarak yanıt verir.

Kavel Kablo işçileri ayları bulan kararlı direnişleri sonucu çok bedel öderler. Ama tam da bu sayede kazanan işçi sınıfı olur. Zira grev hakkı grev yapılarak kazanılmıştır. Öyle ki, 1961 yılında hazırlanan anayasa çerçevesinde işçinin grev hakkını düzenleyen yasa kapitalist patronların baskısıyla bekletilmektedir. Kavel direnişi ile grev hakkını düzenleyen kanun maddesi yasalaşır. Aynı zamanda yasaya eklenen ve işçiler tarafından “Kavel maddesi” olarak tanımlanan geçici madde ile, Kavel işçilerinin kovuşturulmaması da sağlanır.

Kavel direnişi, fiili-meşru mücadelenin gücünü, yasal hakların ancak bu güce dayanılarak kazanılabileceğini ve korunabileceğini bizlere göstermiştir.